Προφορικού και Γραπτού Λόγου

Πρόγραμμα μαθαίνω να εκφράζομαι

Ανάπτυξη προφορικού και γραπτού λόγου

Για παιδιά δημοτικής εκπαίδευσης

Το πρόγραμμα "Μαθαίνω να Εκφράζομαι" έχει σαν στόχο να βοηθήσει τα παιδιά να υπερνικήσουν εκφραστικές και γλωσσικές ατέλειες ή γλωσσικά λάθη και συνήθειες. Η διδασκαλία γίνεται μέσα από τις εικόνες, τη ζωγραφική και τα σκίτσα, ισχυρά κίνητρα για έκφραση, επικοινωνία και αυτενέργεια.

Προφορική έκφραση μέσα από τις εικόνες

Ο προφορικός λόγος αποτελεί την πηγή της φυσικής και ζωντανής γραπτής γλωσσικής έκφρασης. Γι αυτό λοιπόν ο εκπαιδευτικός – παιδαγωγός θα πρέπει να εστιαστεί στην ανάπτυξη και καλλιέργεια της προφορικής έκφρασης και κατόπιν της γραπτής.

Στόχος του είναι να βοηθήσει τα παιδιά να υπερνικήσουν εκφραστικές και γλωσσικές ατέλειες ή γλωσσικά λάθη ή συνήθειες. Η γλωσσική έκφραση γίνεται ευχάριστη και δημιουργική μέσα από την εικόνα.

Οι εικόνες, η ζωγραφική και τα σκίτσα είναι ισχυρά κίνητρα για έκφραση και αυτενέργεια. Επίσης η εικόνα λειτουργεί ως μέσο έκφρασης, ως ευκαιρία για επικοινωνία, βοηθά στη συγκέντρωση προσοχής και στην τόνωση του ενδιαφέροντος.

Για τους μαθητές είναι επίσης ένα μέσο ακόμη για να μάθουν να:

• Περιγράφουν
• Διηγούνται
• Συγκεντρώνονται
• Προσδιορίζουν τον χρόνο και τον τόπο που διαδραματίζονται τα γεγονότα.
• Αιτιολογούν την άποψη τους
• Αξιολογούν Αναπτύσσουν τη λεκτική τους ικανότητα και να εμπλουτίζουν το λεξιλόγιο τους.
• Διακωμωδούν καταστάσεις
• Μιμούνται
• Βιώνουν καταστάσεις

Με άλλα λόγια ο μαθητής μαθαίνει με ευχάριστο τρόπο τα στάδια που πρέπει να ακολουθεί όταν γράφει. Μαθαίνει να αναπτύσσει τις ιδέες του, όσο μπορεί, να χρησιμοποιεί παραδείγματα και επιχειρήματα, να βγάζει νόημα στα όσα έγραψε, να κινεί το ενδιαφέρον μέσα από την γραπτή έκφραση, να έχουν λογική σειρά τα γραφόμενα του και πάνω απ’ όλα να πετυχαίνει το στόχο του.

Γραπτός λόγος και η αξία της ανάπτυξής του

Ο γραπτός λόγος είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο έκφρασης και είναι ένα μέσο απελευθέρωσης των σκέψεων μας που είναι εγκλωβισμένες στον «εσωτερικό λόγο».

Όταν γράφουμε, τότε εργάζεται μια λειτουργία στον εγκέφαλο μας, όπου καταγράφει αυτά που εξωτερικεύσαμε γραπτώς και μας οδηγεί ασυνείδητα στην λύση, στην χαλάρωση, στη λύτρωση, στη δημιουργία της έκφρασης, στην αναγνώριση και ανακάλυψη του κρυμμένου εσωτερικού κόσμου.

Δε νοείται ένας άνθρωπος να μη μπορεί να γράψει, να μη θέλει ή να το αποφεύγει, γιατί τότε ταυτόχρονα θέτει τον εγκέφαλο του σε μερική αδράνεια και σιγά-σιγά τον παθητικοποιεί και θα τολμούσα να πω πως ένα κομμάτι του παραλύει.

Ο εγκέφαλος λειτουργεί σε τρία επίπεδα εξίσου σημαντικά και έτσι λαμβάνει πληροφορίες, για να τις αφομοιώσει και να τις τοποθετήσει στη μακρόχρονη μνήμη του.

Ο άνθρωπος μαθαίνει ακούγοντας, βλέποντας και γράφοντας. Όταν γράφουμε είναι στιγμές που συνομιλούμε με τον εαυτό μας, κάνουμε δηλαδή μια εσωτερική διεργασία, «εσωτερικός λόγος», έπειτα λέμε αυτά που σκεφτήκαμε, «εξωτερικός λόγος», και στη συνέχεια γράφουμε αυτά που είπαμε , «παραγωγή γραπτού λόγου».

Οι μαθητές με δυσλεξία και άλλες δυσκολίες στον τομέα της γραπτής έκφρασης αντιμετωπίζουν έντονες δυσχέρειες όπως:

• Το σχηματισμό μικρών και σύντομων προτάσεων.
• Την ελλιπή ανάπτυξη του θέματος.
• Τη δυσκολία έκφρασης και οργάνωσης ιδεών.
• Τη συγκρότηση σκέψεων χωρίς λογική σειρά ή ροή.

Τα παιδιά με δυσλεξία και γενικά με μαθησιακές δυσκολίες, αντιμετωπίζουν τις πιο πάνω αδυναμίες γιατί συνήθως έχουν:

• Περιορισμένη γνώση του θέματος.
• Έλλειψη εξάσκησης στη γραπτή έκφραση.
• Άγνοια μεθόδων σχεδιασμού, παραγωγής, επεξεργασίας και διόρθωσης των γραπτών.

Με την επιλογή αυτών των ασκήσεων που παραθέτουμε σε αυτό το βιβλιαράκι ασκήσεων βοηθούμε το παιδί σιγά-σιγά να ελευθερωθεί και να γράψει τα όσα έχει μέσα του και αδυνατεί να εκφράσει λόγω έλλειψης κατάλληλης επεξεργασίας.

Πρόγραμμα μαθησιακής και προσωπικής ανάπτυξης
(για παιδιά Γυμνασίου - Λυκείου)

Το πρόγραμμα είναι γλωσσοψυχοπαιδαγωγικού  τύπου με στόχο την Ανάπτυξη του Προφορικού και Γραπτού Λόγου καθώς  επίσης  την  Ανάπτυξη της Αυτοπεποίθησης.

ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ  ΚΑΙ  ΜΑΘΗΣΗ  ΕΙΝΑΙ  Ο  ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ  ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

Το πρόγραμμα Ανάπτυξης Προφορικού και Γραπτού Λόγου στοχεύει πέρα από την βελτίωση της γλωσσικής έκφρασης των μαθητών , να προσφέρει παράλληλα την ικανότητα να αναπτύξουν οι μαθητές την κρίση τους και τον προβληματισμό τους σε διάφορα θέματα. Μέσα από μια σειρά κειμένων πλουτίζεται ο ψυχικός κόσμος του μαθητή και διευρύνονται οι πνευματικοί του ορίζοντες. Κυριότερος σκοπός είναι να κινηθεί το ενδιαφέρον του, να τον βοηθήσει να σκεφτεί, να σχολιάσει και να προβληματιστεί. Αποτέλεσμα αυτού του προγράμματος είναι να καταστεί ο μαθητής ικανός να γράφει μια έκθεση ιδεών και ιδιαίτερα σημαντικό είναι να υπερνικήσει εκφραστικές και γλωσσικές ατέλειες ή γλωσσικά λάθη και συνήθειες. Πιστεύουμε πως το εν λόγω πρόγραμμα δίνει πάνω απ’ όλα τα κίνητρα και τα ερεθίσματα στο μαθητή στο « τι θα κάνει » και « πως θα το γράψει ».

Ο κύριος στόχος μας :

Να κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν την μάθηση πέρα από διαγωνίσματα και εξεταστικές και να τους βοηθήσουμε να μαθαίνουν να ανταποκρίνονται με επιτυχία και τόλμη στις μεταβαλλόμενες μελλοντικές κοινωνικό - πολιτικές και οικονομικές συνθήκες της κοινωνίας μας…

ΧΡΙΣΤΟΦΗ ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ
Φιλόλογος, Σύμβουλος μάθηση
ΜΑ Εκπαιδευτική Ψυχολόγος